MENU

Alùra l’è stàcia iscì

CULTURA E SPETTACOLO - 04 11 2024 - Ezio (Méngu)

CONDIVIDI

/Dialetto tiranese

A ròscia cun tancc d’òtri, an sa muntàa sü ‘l bastimént cun an cartelìn scià al col cùma i còi de spediziùn che rüa ‘n ti butéghi (méno mal che i ga mìga tacàa scià la brùnza e la canàula). “Chìi cul nümar de l’ün al 35 de chilò, chìi dèl 35 al 70 i vàghi dèl’òtra bànda, al rèst al  spèci  ‘n mumentìn”, i usàva int par ìna trùmba i sòlit bucalée; “silenzio, muovetevi” cridàva di òtri; “fatevi da parte, non intralciate il passaggio ai signori viaggiatori”, rus mè ‘n peverùn al ga bufàva int par i urègi ‘nòtru, “affettatevi per il passamano mentre scendete”, al diséva vün cun an capèl che ‘l paréva ‘n cöch; e nòtri tut, bun mè di pegurìn, giù e giù trìi piàn tücc an stìva; pégiu che ‘ndà giù par i nos invòlcc cun al mòcul an man, an rüàva mài! 

 

Sa durmìva an camerùn an trentacìnch e tücc ammutelàa ün sùra l’òtru cùma fasìni de lègna cun an fineströl a pél de l’àcqua de rüàch quàsi a vedè fo i pès e quài pescecàn a fach sü bucàsci u li fìchi.  An lampedìn ilò sü desùra al tràva fo ‘na lüs de vedèch gnàa a sacramentà; par piacàs sü gh’éra cuèrti de suldàa (al mancàva int i piöcc e i püles) cun còmut e de lavàs giù “in comune” cun saunèti nustràni dèl témp dèla guèra e armarùn de fèr rüginéncc par tacà sü i noss strasc. Pròpi ròbi par i sciùr. 

 

De nocc gh’éra de badentàs, ga ‘néra par tücc i güs’cc.  A part al gigulà di traversàgn dèl bastimént che paréva l’andàs a duèli de ‘n mumént a l’òtru e la spüza di pée e di còlsi südadìsci cùi scalfìn négri de brùdach, al paréva de vès àla féra de Pentecòsti  int par l’avée dèl Pédru [1] dèla mél; l’éra tüt an brüsìu.  An sta arièta spèsa e cundìda de tücc i saùu gh’éra chìi che sciurgnàva cul rìs’ciu de sufigàs, chìi che ga zifulàva li nasèli cùi fiadàva, chìi rusegàva castègni sèchi u ‘n tuchèl de brasciadèla de ca, chìi che mugnulàva an tèl sugn, chìi che diséva sü pàter e ‘l sgranàva rusàri dèla paüra, chìi ‘l stàva ilò tüt ambesüìi de parè ‘n tut cùi öcc sbarlatàa fo a spià sü ‘l sufìt che ‘l paréva ‘l ta crudàs adòs, chìi lüciàva pensàndu àla sùa bàita, chìi tisegàva e ‘l smargutàva dànduch la us a l’écu di rutèi de chìi cun amò ià  fàcc l’andigestiùn “della cena d’addio” di sòci; al duéva èsach àa di spurscelùn tra de nòtri a sentì de cùma i sgrignutàva int par al sugn, su sigür che iéra rée a sugnàs de fèmni mèzi biùti.  Gh’éra de stupàs i böcc dèli urègi cun la ràsa de pèsc u largàa de làras.

 

Culaziùn, disnà e scéna a tùrnu cun tüta ròba de “prima”.  “Consommè”: che l’éra po brö de gabüs; “pesce veloce del Baltico in sughetto”: stocafìs che ‘l caminàva de parlüü e ‘l ga crudàva fo i öcc; “pollo novello” che ‘l paréva la nòsa vègia sciüta cùra che ma la mangiàda fò dòpu vintàgn de cuàdi e de fa puiatìn; “bistecche di vitello ai ferri”: li paréva chìli dèla pòra vàca dèl mè àvv Prutàs mòrta cu l’è crudàda giù de ‘n crap a tirà la priàla, ànca lée pòra crìsta finìda ‘n paröl fàcia sü a tuchèi; “frutta fresca di stagione”: pum e pir e ramignàghi cun sü li ràpuli cun int quài cagnunìn; “i formaggi e caffè con pasticcini”: i ta fàva vegnì la vöia de ‘n tuchèl de caséra cùla brasciadèla sèca de Vìla e ‘n büscèl cùi fich dèl noss prestinée ilò visìn al punt vècc; tüt purtàa scià de ‘n camerée cùla grèpeda sùta li ùngi.  Òtru che i pitanzìn dèl mè sugnà.  “Il bagno in piscina e sdraio”: riservàa ài “signori passeggeri” che iéra pagàa ‘l biglièt antréch.

 

 

Cici Bonazzi

( a cura di Ezio Maifrè)

 

 

Lettura di Ezio (Méngu)

Clicca qui

 

[1]  Noto produttore di miele in via San Giuseppe.

LASCIA UN COMMENTO:

DEVI ESSERE REGISTRATO PER POTER COMMENTARE LA NOTIZIA! EFFETTUA IL LOGIN O REGISTRATI.

0 COMMENTI