Dèl post de ‘ndà a fàla rabìsat u ciélu

Cul’éra uramài sìra tàrda, cargàa de ‘na fam de lüf e la vöia de mètas a presév, an sa rüàa a destinaziùn. Fèsti a mài finì, strénci de man e pàchi süla gòba de chìi che iéra già ilò; “mì su ‘l Pédru de San Càrlu e ti cùma s’ciàmat po?, te vedüü i mée prim de partì?, cùma stàipo?”.

Tücc ta dàva cunsìgli de cùsa fa u mìga fa: sti po aténcc ài serpéncc e àli bìsi cul besguèi velenùs, vardìi ‘ndèche metìi i pée e spiì ‘nsü che di piànti al crùda giù bàu che sciüscia fo ‘l sanch, maìi mìga cunìcc parchè iè nvelenàa, i cangùri i par dabée ‘nvèci i va ciàpa a pügn, gìra di vèspi gràndi cùma schitaöcc cun al besèi lunch dés ghèi; ansùma gh’éra de scriv giù ‘n lìbru cun tüt sta rüsümàda de racumandaziùn.

Cùla nòsa valisìna de cartùn, ligàda cun an toch dèla füm fàcia sü de pèl de ‘n quài bö mort de fadìghi a tirà priàli de fée giù di muncc, i ga ‘nviàa a fach vedè “le camere a due letti”. Sicùma sa capìva ‘na madòna de chèl che i diséva, i ga sbatéva descià e delà cùma sach de furmentùn giù dèl mulinée; “ià dicc ‘ndà delì, no vàrda, ta sa sbàglet, ià dicc iscì e mìga insciò” e nòtri giù a grignà cùma ‘l müt di rùchi.

Finalmént l’éra turnàa l’alegrìa, l’éra ùra e ‘n ga l’éra pròpi de bisùgn; gh’éra ‘ngìru di müs cun giù de chìi pot….!

La sgaiùsa patìda nèl viàcc l’éra stàcia grànda, iscì tüt chèl che i ga dacc l’è sparìi sénsa gnànca vedèl e par furtüna sénsa gnàa güstàl; al ga parüü tüt iscì bun che ‘n sa spazàa fo àa i déncc cun an stèch de eucalìptu par rüàch a maià dùi òlti.

“Il ritiro per la notte”, dòpu la scéna, al ga dacc an pit de pensà; bisugnàva scernìs fo ‘l cumpàgn de stànsa che ‘l sciurgnàs mìga e sénsa la spüza de fetùn.

Cun li sòliti béghi tra amìs tüt al sa mès apòst. Al scür an vàva a cercà i dòci par lavàs giù ‘n pit e ‘l còmut par “i bisognini impellenti”; an séra po mìga di salvàdech vèra! An vignìva dèl paés che ga dacc la civiltà al mund, ta schèrsat!, ta pudévat mìga fat vedè cun sü amò la grèpeda u la rùgna di noss busch e l’ùsma de busc. Se ‘n gh’éra sugn an sa desedàa fo de culp; l’àqua an stu paés sémpru scarsìna, l’éra iscì gélda de fat vignì sü ‘l pél dèl’urs àa se la pisciulàva fo quàsi a gùti de ‘na grùnda cun int quài bögiulìn.

Dèl post de ‘ndà a fàla rabìsat u ciélu, ‘na palànca de lègn lùnga de pudè cumudà ‘n regimént àla òlta, pundàda a sbals desùra ‘na rùngia cun àcqua curénta de scàrt par menàla ià cùra la rüàva giù dòpu ‘n solt de quasi quàtru métri e la ventilaziùn!, “permanente” de fat ciaspà ‘l fregiùr e la tus àa an chèl post. Pasàa àa sta nöa esperiénsa, vìa mèz biùcc de cùrsa, cun scià ‘l fagutìn di noss strasc sùta li zòchi di brasc a lècc par “il meritato riposo”.

Che nuciàda! I séra desmentegàa de dìgal: nòtri deìnt sül paiùn de scarfòi a gratàs i petégi di scìmes e i bèstci, che ciàpa la nòcc par al dì, defò. Àa lùri iéra decidüü de dach al benvegnüü cu ‘na fèsta de bal, parchè dòpu avèch gratàa l’üs par ‘n uretìna bùna, iè sultàdi süsùra ‘l tècc de tòla a fa cümartèi e pìchi cun di vèrs de fat rìza sü àa i péi dèla cùpa. An sa regurdàa alùra che ‘n Üstràglia, “tutti gli animali” a quàtru gàmbi iè prutegiüü e guài a chìi li tùca; chìi por diàu de aburìgeni i ga ‘néra dùma dùi e alùra?, giù a fài fo a tüt andà.

Cici Bonazzi